Łuszczyca jest niestety dość często występującą dolegliwością, której przyczyny powstawania mogą być różnorakie. Istotną rolę odgrywa uwarunkowanie genetyczne, przewlekłe, często utajone zakażenia bakteryjne czy wirusowe oraz wiele dolegliwości immunologicznych oraz czynniki środowiskowe.
Łuszczyca to przewlekła, zapalna, nawrotowa i niezakaźna choroba skóry, która dotyka ok. 5 % populacji krajów strefy umiarkowanej, w każdym wieku i u obu płci.
Szczyt zachorowań przypada na okres dojrzewania oraz okres między 50. a 60. rokiem życia. Chociaż wciąż przeprowadzane są liczne badania to przyczyny powstawania choroby nie są do końca poznane. Łuszczyca przebiega ze zwiększoną, łagodną proliferacją naskórka, która razem z występującym stanem zapalnym prowadzi
do występowania zmian na skórze o różnorodnym nasileniu – od dyskretnych zmian grudkowych do rozległych ognisk plackowatych łuszczycy zwykłej lub krostkowej.
U nielicznej grupy pacjentów można zauważyć zmiany w układzie kostno-stawowym, szczególnie u kobiet, które w znacznym stopniu pogarszają jakość życia, a w rzadkich przypadkach powodują nieodwracalne kalectwo.
Wyróżnia się dwa podtypy łuszczycy.
• Typ I – pierwsze objawy pojawiają się przed 40. rokiem życia, szczyt zachorowań ma miejsce miedzy 18.-22. rokiem życia. Obserwuje się częste występowanie w rodzinie, dość częste nawroty i rozległe zmiany skórne.
• Typ II – pierwsze objawy pojawiają się po 40. roku życia, szczyt zachorowań po 55 roku życia. Tu obserwuje się rzadsze występowanie w rodzinie oraz duży wpływ środowiskowych czynników wyzwalających.
Istnieją tzw. czynniki wyzwalające chorobę łuszczycy i należą do nich:
• czynniki fizyczne, czyli wszelkiego rodzaju mechaniczne uszkodzenie naskórka – dermabrazja, szczepienia, oparzenia, ukłucia owadów, iniekcje, rany chirurgiczne, skaleczenia, zadrapania, tatuaż oraz promieniowanie UV,
• infekcje – ostre i przewlekłe infekcje wirusowe, bakteryjne i grzybicze,
• dermatozy zapalne – np. półpasiec, trądzik, ospa wietrzna oraz łojotokowe zapalenie skóry,
• czynniki hormonalne – okres menopauzy, dojrzewania, ciąży i porodu,
• stres,
• nadmierne spożywanie alkohol,
• palenie tytoniu
• monotonne i wyniszczające organizm diety,
• zaburzenia metaboliczne wskutek np. chemioterapii, dializ itp.
• HIV/AIDS – u osób zakażonych HIV łuszczyca występuje częściej i ma dużo cięższy przebieg.
Łuszczyca często współistnieje z innymi chorobami szczególnie dysfunkcji w układzie sercowo-naczyniowym oraz obserwuje się zwiększona częstość występowań zaburzeń metabolicznych takich jak:
* chorób wieńcowych i zawał mięśnia sercowego,
* nadciśnienia,
* udaru mózgu
* miażdżycy,
* zaburzeń metabolizmu glukozy i co za tym idzie często cukrzycy,
* tendencji do nadwagi i otyłości
* zatorowości płucnej.
Zmiany skórne łuszczycowe to różnej wielkości płaskie lub lekko wyniosłe grudki koloru czerwonego lub czerwono brunatnego często pokryte białosrebrzystymi łuskami, często swędzące i piekące, szczególnie w okresach zaostrzeń. Występują głównie na: łokciach, kolanach, bocznych częściach tułowia, dłoniach, stopach, na owłosionej skórze głowy, w fałdach skórnych i paznokciach. Zmiany skórne mają okres wysiewu, który pojawia się najczęściej od późnej jesieni do wiosny i uśpienia. W zależności od wielkości wykwitów wyróżnia się łuszczycę:
* punkcikowatą
* plackowatą
* geograficzną
* erytrodermię łuszczycową USZCZYCA – ODMIANY KLINICZNE
Kliniczne postaci łuszczycy:
1. Łuszczyca drobnogrudkowa (psoriasis guttata) – występuje zazwyczaj po przebytej infekcji paciorkowcowej; pojawiające się wykwity mają postać drobnych grudek i są bardzo licznie rozmieszczone i rozsiane symetrycznie na skórze całego ciała; charakteryzują się uporczywym świądem;
2. Łuszczyca plackowata (plaque psoriasis) – najczęstsza forma łuszczycy; zmiany skórne mają charakter nacieczonych ognisk barwy czerwonobrunatnej, pokrytych łuskami na całym ciele oraz w obrębie owłosionej skóry głowy i paznokci;
3. Łuszczyca zwyczajna dłoni i stóp – uporczywe i trudne w leczeniu, ze względu na swoją lokalizację, zmiany skórne są ogniskami o barwie czerwonej, ze znacznym zgrubieniem naskórka i licznymi pęknięciami;
4. Łuszczyca odwrócona (psoriasis inversa) – zmiany skórne w postaci rumieniowych wykwitów, nieznacznie nacieczone z niewielkim złuszczaniem naskórka, pojawiające się w fałdach skórnych i w okolicy zewnętrznych narządów płciowych:
5. Łuszczyca owłosionej skóry głowy (psoriasis capitis) – zmiany skóry głowy różnej wielkości o charakterze rumieniowym i nacieczonym, którym towarzyszy uporczywy świąd; niekiedy nasilenie choroby prowadzi do rozległych zmian, które mogą przechodzić poza linię owłosienia na skórę czoła i karku;
6. Erytrodermia łuszczycowa (erythrodermia psoriatica) – w tej postaci zaczerwienienie i nacieczenie skóry występuje na całym ciele, na skórze głowy oraz paznokciach; obserwuje się bardzo nasilone złuszczanie naskórka, szczególnie w okolicy dłoni i stóp oraz uporczywy świąd; może pojawić się podwyższona temperatura ciała.
7. Łuszczyca paznokci (psoriasis unguium) – zmiany łuszczycowe dotyczące paznokci mogą być jedynym objawem choroby lub wyprzedzają pojawienie się zmian skórnych; ten rodzaj łuszczycy bardzo często towarzyszy łuszczycy stawowej.
Leczenie łuszczycy i łagodzenie jej objawów:
* przestrzeganie codziennych zasad higieny
* higiena jamy ustnej i systematyczne kontrole stomatologiczne
* ochrona przed infekcjami
* częste przebywanie na słońcu
* stosowanie kąpieli morskich i siarkowych oraz z minerałami Morza Martwego
* dotlenienie w komorze hiperbarycznej i odpowiednie nawodnienie organizmu
* eliminowanie stresu poprzez medytacje i zajęcia jogi
* stosowanie naturalnych kosmetyków przeznaczonych do skóry łuszczycowej
* częste spacery na świeżym powietrzu
* unikanie klimatyzowanych pomieszczeń
* ochrona skóry przed wysuszeniem, zadrapaniami i innymi uszkodzeniami naskórka